Zerdüştlük ve Avesta Arşivi
Zerdüşt, Zerdüştlük’ün kurucusudur. Zerdüşt, Avesta dilince Zarathusta, Farsça Zaroşt olarak adlandırılır. Bazı akademisyenlere göre asıl adı Sipitama olan Zerdüşt’ün iranlı olduğu söylense de gerçek doğum yeri kesin olarak bilinmemektedir. İran’ın doğusunda doğduğuna dair hakim düşünce vardır. Zerdüşt’ün Avesta’da toplanan ve Zerdüştçülük ile ilgili günümüze ulaşan tek belge olan kutsal Gatalar ve Yasna Haptanghaiti ilahilerinin yazarı olduğuna inanılır. İnanılan tek tanrıya verdikleri Ahura Mazda adıyla bağlantılı olarak Mendeizm de denir. Daha sonraki dönemlerde Mecusilik (ateşe tapan) adıyla anılan Zerdüştlük aydınlık ve karanlık akidesi üzerine kurulmuş bir sistem. Gebr olarak da bilinen Zerdüştlük M.Ö. 7. yüzyılda ortaya çıkmış. Tek tanrılı bir inanç sistemi getirdiği için kimilerince peygamber olarak kabul edilen Zerdüşt’ün hayatıyla ilgili bilgiler daha çok efsanelere dayanır. Hikmet ve bilgi anlamına gelen kutsal kitapları Avesta’da ateşe tapma esasları üzerinde duruluyor.
Zerdüştlük, M.Ö. 6 yüzyılda ortaya çıktığı söylenen Zerdüşt tarafından, o zamanlar İran’daki çoklu tanrıcılığa karşı çıkarak tek tanrıcılık inancını ön plana çıkarmıştır. Bu dine inanlar, öldükten sonra dirilip Ahura Mazda’nın huzuruna çıkılacağı ve orada sorgulanacağına inanırlar. M.Ö. 600 ile M.S. 650 yılları arasında Pers İmparatorluğu’nun resmi dini olmuştur. Şu an günümüzde Zerdüştlük’e inanan kişi sayısının 190 bin civarında olduğu tahmin edilmektedir. Zerdüştlük dininin kutsal kitabı, Zerdüşt’ün gatalar denen yazdığı dörtlüklerinin toplandığı Avesta’dır.
Zerdüştlük, Budizm gibi felsefi yönü de ön plana çıkan inançlar arasında yer alır. Zerdüştlüğün temelinde iyilik ve kötülüğün savaşı yatar. Zerdüşt, yeryüzündeki kavganın tanrının ruhu Spenta Mainyu ile şeytanın ruhu arasında olduğuna inanırdı ve her inananın iyilik için savaşması gerekirdi. Zerdüştlükteki şeytan inancı ile batı dinlerindeki melek anlayışı arasında benzerlikler vardır. Zerdüştlük inancında Tanrı kabul edilen Ahura Mazda “Aklın Efendisi” ile sembolize edilir, Ehriman ise kötülüğün güçlerini temsil eder ve iyilik-kötülük mücadelesi bu noktada başlar.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder