SÜMER'DE TANRILAR

SÜMER'DE TANRILAR
Tanrılar insan biçiminde kişileştirildiğinde, An (gök) eril, Ki (yer) dişildi. Onların birleşmelerinden hava-tanrısı Enlil doğdu.
Gök-tanrısı An’ın Enlil’in babası olduğu en azından bir metinde ifade edilmiştir, ancak Ki’nin annesi olduğunu söyleyen bir metin şimdiye dek bulunamamıştır. Bununla birlikte Enlil, yerden göğü ayıran, yani Ki’den An’ı olarak tanımlandığından, onların cinsel birleşmeleri yoluyla bunu gerçekleştirdiğini düşünmek
mantıklı görünüyor.
Hava-tanrısı Enlil yerden göğü ayırdı ve babası An göğü alırken, Enlil annesi Ki, yeri aldı, Enlil ile annesi Ki’nin birleşmesi tarihsel devirlerde Ninmah, “yüce kraliçe”;Ninhursag, “(kozmik)
dağın kraliçesi”; Nintu, “doğurgan kraliçe" gibi çeşitli adlar verilen kraliçeyle özdeşleştirilmiş olabilir evrenin düzenini, insanın yaratılışı
ve uygarlığın kuruluşunu başlattı.
Yukarıdaki ifade oldukça şaşırtıcı ve kuraldışıdır. Göğü ele geçirenin gök-tanrısı An olması gibi,aynı şekilde yeri ele geçirenin de hava-tanrısı Enlil değil, yertanrıçası Ki olması beklenebilir. Bu nedenle, panteonun gelişiminın ilk devirlerinde Sümer din adamlarının yeryüzü gibi çok önemli bir kozmik oluşumdan sorumlu tanrı olarak eril bir ilaha sahip olmanın daha yeğlenebilir olduğuna karar verdiklerini
düşünmek akla yakın görünmektedir ve bunlar Nippur kökenliler arasında Enlil’e yerin efendiliğini yakıştırmakta başarılı olmuşlardır. (Nippur, Enlil’in ana tapınağı olan Ekur’un bulunduğu yerdi, ayrıca tarihsel devirlerde bütün ülkenin önde gelen kutsal yeriydi.) Bundan dolayı yeryüzündeki egemenliğinden yoksun bırakılan Ki, insanın yaratılışında
başlıca rolü oynama, ülkenin “ebe”si olma ve hastalıkları sağaltan birkaç tanrıyı doğurma gibi bir ana ilaha daha uygun güçlerle donatıldı. Şimdi bütün olarak yeryüzünden sorumlu
değildi, bu durumda Ki adı da Ninhursag, Nintu, Ninmah’ya, şu ya da bu türden bütün adlara çevrildi ve panteonda An ve Enlil’den sonra gelerek, üçüncü sıraya indirildi.
Samuel N. Kramer - Sümer Mitolojisi
( Anadolu geleneğinin tersi olarak Sümer, ataerkildi. )