Az Bilinen 10 Orta Doğu Dini

Orta Doğu, dünyanın en büyük üç İbrani dininin (İslam, Hıristiyanlık ve Yahudilik) doğduğu yerdir ve vahşi Haçlı Seferleri gibi çok sayıda dini savaşın yeri olmuştur. Fakat Orta Doğu’da yaşayan on kişiden dokuzu bugünlerde Müslüman olarak tanımlanırken, her zaman böyle olmamıştır.

Samaritanizm

Oldukça karmaşa yaşayan Filistin’in Batı Şeria bölgesinde yer alan Samaritanlar (daha çok Gerizim Dağı etrafındalar) geçmişlerine dayanan Samaritanizm dinine hala inanmaktadırlar. İbranilerden inen Samaritans, eski bir İbranice konuşur ve bir sinagogda ibadet eder. Onların kutsal kitabı Samaritan Tevratı olarak adlandırılıyor, ama günümüz Yahudiliğinin gerçek sürüm olmadığına inanıyorlar.

Yarsanizm

Yarsanizm’i çok az insan duydu ve şaşılacak bir şey değil. Yarsani (Irak’ta Kakai olarak da bilinir) gizli bir demet. 14. yüzyılda İran’da kurulan bu din, reenkarnasyona inanmakta ve ritüellerini ve törenlerini gizli tutmaktadır. Yarsanizm dininin mensupları Güneş’i ve ateşi kutsal olarak kabul eder ve hayatta birliği ve saflığı arar.

Bahai

İran’da 19. yüzyılda kurulan Bahai inancı, bölgedeki diğer dinlere kıyasla bir bebek sayılır. Kendini peygamber ilan eden bir mahkum tarafından kurulmuştur. Genç İranlı, kendisini “Baha’u’llah ” ilan etti ve onunla birlikte Orta Doğu’daki en yeni dinlerden birini başlattı. Aslında Bahai toplumu, Krişna’nın, Musa’nın, Muhammed’in, İsa’nın ve İbrahim’in Tanrı’nın bütün habercileri olduğuna inanırlar, ancak bu habercilerin en sonunun (şaşırtıcı bir şekilde) dinlerinin kurucusu Baha’u’llah olduğunu iddia ederler. İslâm gibi, Bahai inancında alkol satmak ya da içmek yasaklanmıştır ve tapanların her yıl Mart ayında 19 gün oruç tutması beklenmektedir.

Zerdüştlük

Listedemizde yer alan dinlerden nispeten bilineni Zerdüştlük’tür. Bahai dinine bebek diyorsak Zerdüştlük büyükbaba olabilecek kadar eskidir. 3000 yıl önce Pers’in kalbinde doğan Zerdüştlük, dünyanın en eski tektanrıcı dinlerinden biridir. Ahura Mazda ya da “Bilge Rab” olarak bilinen tek bilen Tanrı’ya inanırlar ve bir cennet ve cehennem gibi temel Zerdüştlük inanışları vardır. Zerdüştler, Dünya’nın iyilik ile kötülük arasında bir savaş alanı olduğuna ve herkesin iyiyi seçme sorumluluğuna sahip olduğuna inanmaktadır. 

Alicilik – Alevilik

Yine listedeki bilinen dinlerden biridir. Ortadoğu’da birçok kişi için gizemli bir din olan ve dünya çapında pek az tanınan Alevilik, Tanrı’nın tarih boyunca yeryüzünde enkarne olduğuna ve Hz. Muhammed’in damadı ve ona göre ardıl Ali’ye olan inancına sahiptir. Şii İslam’a – bu enkarnasyonlardan biridir. Alevilik “Lurs Toprakları” ya da Batı İran’daki Luristan’da doğduğu düşünülmektedir.

Dürzilik

Mısır’dan gelen ama şimdi İsrail, Ürdün, Lübnan ve Suriye’deki küçük topluluklara dağılmış olan Dürzilik, ölümden sonra yeniden doğacağına inanan bir reenkarnasyon mezhebidir. Aristo ve Platon gibi filozofların yanı sıra, İsa ve Muhammed gibi çok daha fazla tanıdık dini kişiliklere de hayranlık vardır. Bir azınlık dini olarak , Orta Doğu’da yüzyıllarca süren kargaşadan daha güçlü ve baskın gruplarla siyasi ortaklıklar kurarak hayatta kalmayı başarmışlar, bazı Dürzi toplulukları bu güne kadar devam etmektedir. Nitekim, İsrail’deki Dürzi liderleri, 1956 yılında, İsrail ordusunda genç Dürzi erkekleri için zorunlu askerlik hizmeti veren Kan Antlaşması olarak adlandırılan bir anlaşma imzaladılar.

Yezidilik

Huzurlu bir dini cemaat olan Yezidiler, dünyayı yedi meleke emanet eden bir Tanrıya, yani Melek Taus adındaki Peacock Angel’ın liderine inanırlar. Yüzyıllar boyunca, diğer dinlere mensup bazı taraflar Yezidilerin Tavuskuşu Meleğinin aslında Şeytan olduğunu ve bu nedenle Yezidiğin Şeytan-ibadet eden bir kült olduğunu iddia ettiler. Bu nedenle, Yazidi’den sonraki nesil, Irak’ın Nineveh Ovaları’nın atalarının evinde sürekli olarak zulüm gördü.

Müslümanlar gibi Yezidiler de günde beş kez namaz kılarlar, fakat diğer Müslümanların aksine, Yezidiler namaz kılarken, Kuzey Irak’taki kutsal yerlerinden olan Lalish’le karşılaşmaları gereken bir öğle namazı dışında, Güneş’le yüzleşirler.

Mandeanizm

Üçüncü yüzyılda ortaya çıkan Mandeanizm, günümüzde Güney Irak’ın bataklıklarından doğan gizli ve gizli bir dindir. Arapça, Farsça ve kendi dillerini konuşan Mandraic, takipçileri, Vaftizci Yahya’yı ve Adem, Habil ve Nuh gibi peygamberlere ve  bilindik kutsal kitaplara saygı gösterirler. Dua sırasında Kuzey Yıldızı’na bakan Mandililer, dindar pasifistlerdir ve yalnızca Tanrı’nın birisinin hayatını almalarına izin verildiğine inanırlar.

Gnostisizm

Bu gizli inancın kökenleri hala tartışmalıdır, ancak bazılarının İskenderiye, Mısır’da ortaya çıktığı ve Hristiyanlıktan önce geldiği düşünülmektedir . Erken Hıristiyanlar sıklıkla Gnostikler olarak, Hıristiyanlığın muhtemelen Gnostisizmden evrimleşerek söz ettiler. Ancak Gnostikler kendilerini Hıristiyan olarak tanımlamaz. Gnostik, dünyanın Tanrı tarafından değil, Demiurge adlı kötü bir varlık tarafından yaratıldığına inandı.

Shabakizm

Bir dinin gerçek bir karıştırma kabı olan Shabak, Kuzey Irak’ta yaşayan ve inançları ve toplumu çevreleyen inanç ve kültürlerden ilham alan bir halktır. Onların kutsal kitabı Turkomen dilinde yazılmıştır, şarap içiyorlar ve Hıristiyanlar gibi günah çıkarıyorlar, Yezidiler’in kutsal ibadethanelerine gidiyor ve Müslümanlar gibi hacca gidiyorlar.

Bazıları, Shabak’ın 13. yüzyıl Şia kuvvetine sahip olan Kızılbaş Ordusu’nun torunları olduğunu ileri sürüyor. Diğerleri ise mültecilerin Anadolu’dan geldiğine inanıyor.