ANTİK ÇAĞ'DAN BİR KÖŞE:GALATİA

ANTİK ÇAĞ'DAN BİR KÖŞE:GALATİA

MÖ 280-274 yıllarında Balkanlar ve Batı Anadolu'da yaşadıktan sonra Orta Anadolu'da Ankara ve Çorum, Yozgat yöresine yerleşen Orta Avrupa kökenli Kelt kavmine mensup Galatların yerleştiği bölgeye Antik Çağ'da Galatya adı verildi.
Küçük Asia’da İÖ.III. yüzyıldan sonra ortaya çıkmış olan Galatia bölgesi Phrygia ve Kappadokia toprakları üzerinde kurulmuş olup,günümüzde yaklaşık olarak Ankara ve Kırıkkale illerinin tümünü,Çorum ve Amasya illerinin güney ve Yozgat ilinin de kuzey kesimlerini kapsıyordu.Hint-Avrupalı olan Galatlar ya da Keltler,Orta ve Batı Avrupa kökenli bir halktır

İstanbul Boğazı'nı geçerek bölgeye gelen Galatlar bir Kelt kavmiydi. Geniş bölgede üç boya ayrılarak yerleştiler. Sivrihisar ( Pessinus ), Ankara (Ankyra ) ve Yozgat Büyüknefes ( Tavium ) bu üç boyun merkezi oldu. Bölgede yapılan yüzey araştırmalarında Polatlı'da Basrikale ve Hisarlıkaya, Sakarya Irmağı'na hakim Çanakçı ve Çağlayık, Beypazarı'nda Tabanoğlu ve Dikmenkale, Ayaş'ta Canıllı, Keçiören'in Bağlum köyünde Hisartepe ve daha başka kale kalıntıları belirlendi. Kalelerin bazıları çevredeki kaya kitlelerine bağlanarak yapılmıştı..

Karınları nerede doyarsa orayı benimseyen,tek eşli evliliğe büyük değer veren,gaddar ve aynı zamanda da açık gönüllü ve saf olan bu insanlar özellikle Anadolu’ya ilk geçtikleri sırada büyük bir çapulculuk ve yağma ile dehşet saçtılar.Sonraları ücretli asker olarak çeşitli devletlerin ordularında hizmet verdiler. Kelt töreleri,bereket dağıtıcı olan kralların hiç bir zaman toprağı kendilerinin işlememelerini fakat ellerinde bir kılıç ya da asa ile bir yarı tanrı gibi boylarının başında bulunmalarını gerektiriyordu.Ancak tarımın önemini kavrayan ilk Galat kralı Deiotaros,İÖ.I. yüzyılın ortalarından başlayarak bu adeti bırakarak örnek çiftlikler kurdu.

İÖ.281 yılında Balkan yarımadasında akınlarda bulunan Galatlar,Bithynia kralı I. Nikomedes(İÖ.279-250) tarafından kardeşi Zipoites’e karşı yapacağı savaşta kullanılmak üzere Anadolu’ya davet edildiler.Bu davet üzerine İÖ.278-77 yıllarında yarımadaya ayak basan söz konusu Galat boylarının başında,önder olarak Lonorios ve Lutarios bulunmaktaydı.Savaştan sonra Anadolu’ya yayılarak yağmalara başladılar;

beraberlerinde getirdikleri eşleri ve çocuklarını güvenlik içinde bulundurmak için,kendilerine barınabilecek yerler aradılar.Çok açık olarak izlenemeyen kimi gelişmelerden sonra Orta Anadolu’da Büyük Phrygia ve Orta Halys’in doğu tarafındaki Kappadokia’nın ağaçsız,kışları soğuk,yazları ise sıcak bozkırlarına yerleşerek ya da yerleştirilerek,sonraları Galatia denecek bu bölgeyi kendi aralarında üçe ayırdılar.
Galatlar her çeşit yobazlıktan, dar görüşlü sofuluktan nefret ederdi.

Her yerdekinden daha sağlam kalmış olan ve Romalıların unuttukları Patria Potestas’ı hatırlatan aile duyguları dikkati çekiyordu.

Babaya karşı duyulan derin saygı kadınlarda bir kendini sakınma duygusu yaratıyordu. Bunun bir eşini de Yahudiler de görebiliriz. Gerçek bir iffet, karı koca arasında sadakat: Galatlar’ın monogam ve çözülmez evlilik bağlarına bu denli önem verişleri o çağ için, hele Frigya’da pek olağanüstü bir şeydir...

Eskiçağ yazarları Galat kadınlarının söz götürmez faziletlerinden pek çok örnek vermişlerdir.

Galatlar ne giyerdi?

Soğuk ülkelerin atlı insanları olduklarından kadınlar ve erkekler, hepsi Asya stepleri kökenli olan, ayak bileklerinde toplanmış geniş pantolon (potur) giyerdi. Ayakkabıları çivili tabanlıydı.

Serüven ve söz verilen parayı ver, gerisini merak etme.

Galatlar anlaştıkları ücreti almaları ve başlarında büyük serüvenlere layık bir şef olması koşuluyla ölünceye kadar bağlılıklarıyla her zamankinden daha çok üne kavuşmuşlardı.

Ordusunun gerilerini korumak için her çareye başvurdu. Kaçıyormuş gibi yapıp arkadan çevirerek düşmanı yok etmek, tuzak, yiyecekleri zehirlemek, orman yangınları gibi taktikler denerlerdi.
savaş sırasında korkunç naralar atıyor ve garip biçimli aletlerle cehennemi bir gürültü çıkarıyorlardı.

Kaynakçalar:
1. Prof. Dr. E.Akurgal, Anadolu Uygarlıkları
2. Mehmet YALDIZ, 3 Şubat 2005 tarihli çalışmasından.
3. Antikçağ Anadolu’sunun Savaşçı Kavmi Galatlar Arkeoloji ve Sanat Yayınları